:: ابتکارجنوب/ مرضیه دادگر-
استان کهگیلویه وبویراحمد با اینکه حدود یک درصد از مساحت کشور را تشکیل می دهد ولی خاستگاه مشکلات ومعضلات ریز ودرشتی است که هراز چندگاهی سر برمی آورند وتیتر یک رسانه ها می شوند، اخباری که فقط در برهه زمانی مشخص مورد توجه واقع می شوند وبعد مصداق ضرب المثل حاجی حاجی مکه می شوند ودر حافظه مردم ومسئولین رنگ می بازند وبایگانی می شوند تا اتفاق بعدی.یکی از مشکلات استان وخصوصا شهریاسوج بعنوان مرکز استان مسئله فزونی گرفتن ساخت وسازهای غیرمجاز درشهر یاسوج وحومه این شهراست،مسئله ای که همین ماههای اخیر مهمان رسانه ملی هم شد ودر اخبار بیست وسی انعکاس یافت.باید گفت توسعه بی رویه وغیر اصولی یک شهر مهمترین عامل افزایش بافت های نامتقارن خصوصا درحومه وحاشیه هرشهر است که باعث ایجاد سیمای ناپسند شهری،ناهنجاری های اجتماعی و..می شود .
درهمین راستا دی ماه سال گذشته نشست بررسی راهکارهای مقابله با ساخت و سازهای غیرمجازتشکیل شد ودرآن برلزوم مبارزه جدی با ساخت وسازهای غیرمجاز تاکید شد.علیمردانی مدیرکل راه و شهرسازی استان دراین نشست گفت مشکلات دراین بخش ریشه در اجرا نشدن دقیق و کامل قوانین دارند.به گفته وی درباب مسئله ساخت وسازها تنها یک فرد و نهاد مقصر نیست و همه دستگاه های مرتبط مقصرند .پیش از این نشست نیز نشستی به مناسبت روزایمنی دربرابر زلزله وکاهش بلایای طبیعی برگزار شده بود که دراین نشست احمد رضا خورشیدی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان اذعان کرد استان کهگیلویه وبویراحمد با 92 درصد تخلفات ساختمانی رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است .به فاصله کمی از هم این دو نشست در دی ماه 95 برگزار شدند ودر آن مسئولین ذی ربط اعلام کردند وضعیت نگران کننده ای به لحاظ این ساخت وسازها برشهر یاسوج واستان حاکم است این یعنی اینکه مسئولین کاملا برشرایط موجود واقفند ومی دانند وضعیت به چه شکلی است، زیرا درهمان نشست ها تاکید اکید داشتند بر اینکه جلوی این تخلفات گرفته شود تا روند موجود متوقف شود.ولی ظاهرا این مشکل ریشه ای تر از این بود که قابل حل شدن باشد و زیرپوست شهر درحال خزیدن است ،چرا که سید موسی خادمی استاندارنیز اخیرا درنشست بررسی پروژه ها و وضعیت ساخت وسازعمرانی شهر یاسوج گفت ساخت وسازهای خلاف وغیرقانونی زیادی درشهر یاسوج وحومه آن صورت گرفته است .به گفته موسی خادمی قریب به ۹ هکتار ساختمان خارج از طرح محدوده شهری در استان ساخته شده،
اینجا یک سوال مطرح شود خروجی نشست های برگزار شده طی ماههای اخیر چه بوده ،که درشرایط فعلی بازهم استاندار دست روی همین تخلفات گذاشت واذعان کرد این تخلفات فزونی گرفته است؟آن اولتیماتوم ها به کجا ختم شد واین 9 هکتار ساختمان سازی چگونه سربرآورده؟
شهر یاسوج به لحاظ سیما ومنظر شهری در وضعیتی قرار گرفته که اگر این ساخت وسازها درآن کنترل نشود درآینده با بحران وچالش جدی مواجه خواهد شد .هم اکنون سنسورهای هشدار وآلارم ها به صدا درآمده وبه مسئولین گوشزد می کند اگر چاره ای نیندیشند باید منتظر فاجعه و بحران باشیم، ان هم در شرایطی که به گفته خود متولیان امر، کهگیلویه وبویراحمد روی گسل زلزله قرار گرفته ونتیجه این رعایت نکردن ها از روز هم روشن تر است وباید شاهد قبرستان دسته جمعی خصوصا درمرکز استان درصورت وقوع بلایای طبیعی باشیم.رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان می گوید شهرداری باید صرفاً نقشه هایی را بپذیرد که علاوه بر اینکه ممهور به مهر یک مهندس طراح صلاحیت دار بوده، به تایید سازمان نظام مهندسی ساختمان نیز رسیده باشد وی درنشست های برگزار شده عنوان کرد این سازمان در راستای اجرای قانون با مهندسانی که به هر نحو در تقویت چرخه تخلفات دخیل و یا در انجام تعهدات خود مسامحه کنند برخورد قانونی و قاطع خواهد داشت.ظاهرا همه وظایف خود را می دانند وقانون را از بر هستند پس این حجم تخلف چگونه شکل گرفته ؟
به نقل از ایرنا، به گفته سید نوید موسوی معاون امور مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان شهر یاسوج اکنون به لحاظ صنعت ساختمانی در صدر شهرهای بی نظم لقب گرفته و میزان غیرمجاز بودن ساخت و سازها در این شهر حتی افزون بر 40 درصد با شهر دوم بعد از خود فاصله دارد ،این مسئله خود بخوبی عمق فاجعه در شهر یاسوج را به نمایش می گذارد ونشان می دهد شهر جوان یاسوج لجام گسیخته وضعیتی ناموزونی را در ساختار شهری خود تجربه می کند.دستگاههای ما در زمینه موازی کاری ید طولایی دارند ودر واقع به جای تقسیم وظایف، همه یک کار انجام می دهند اگر تفکیک وظایف باشد وبر طبق نص قانون هردستگاه وظیفه خود را بداند قاعدتا شاهد بروز چنین مسائلی نخواهیم بود. معاون فنی و اجرایی سازمان برنامه وبودجه استان در این زمینه می گوید قانون به صراحت وظایف هر یک از دستگاه‌ها و مراجع ذیصلاح نظارتی و متولی در امر ساخت و سازها را مشخص کرده است ،وقتی وظیفه هر دستگاه مشخص شده پس این تخلفات از کجا نشات گرفته،سوء مدیریت وکم توجهی شرایط را بجایی رسانده که شهر یاسوج به شرایط فعلی رسیده ،وقتی این حوزه بعنوان بخش زیربنایی با تخلف ونواقصات فنی همراه باشد قطعا صنعت ساختمان سازی با رکود ومشکل مواجه خواهد شد. به نقل از ایرنا،معاون امور مسکن اداره کل راه و شهرسازی استان درآمدهای حاصل از اجرای کمیسیون ماده 100 شهرداری‌ها را کاذب و خارج از اصول و قوانین شهرسازی می داند وبراین باور است تمرکز و سرمایه گذاری بر روی این اصل خود پیش زمینه‌ای برای تمایل برخی سودجویان در زمینه ساخت و سازهای غیرمجاز شده است. موسوی می گوید برخی شهرداری‌ها به جای اینکه با اعمال مکانیسم‌ها و روش‌های قانونی مانع از بروز تخلف شهروندان شود، اجازه می‌دهند تا تراکم و تعداد طبقات افزایش پیدا کند و سپس با دور زدن قانون در قالب فروش تراکم و یا حذف پارکینگ اقدام به جریمه نقدی شخص متخلف می‌کنند که به هیچ وجه این مهم کارساز نبوده است. وی ساخت و سازها در حومه شهرها به ویژه روستاها و مناطق اطراف شهر یاسوج را نیز بغرنج و نگران کننده می داند.معاون امور مسکن راه و شهرسازی براین اعتقاد است بیش از 90 درصد ساخت و سازهای موجود در اطراف شهر یاسوج فاقد هرگونه اصول فنی، معماری و پدافندی است. هرکدام از دستگاههای مرتبط دراین زمینه دلایل خاص خود را بیان می کنند ،شهرداری بسیاری از ساخت و سازها شبانه و یا از درون خانه می داند ومی گوید این نهاد به دلیل برخی قوانین امکان برخورد سریع با این متخلفان را ندارد ونیروی کافی را نیز دراختیار ندارد،آنها همچنین مهاجرت پذیری و عدم توازن منطقه‌ای را دراین افزایش موثرمی دانند،سایر دستگاهها نیز هرکدام به نوبه خود دلایل خود را ذکر می کنند ودرپایان به هشدارها وبرگزاری نشست ها بسنده می کنند ونتیجه آن هم می شود ساخت وسازهای قارچ گونه،باید گفت همه دستگاههای ذی ربط دراین خصوص مقصرند واهمال کار بوده اند ،ولی بهترنیست به جای انداختن توپ در زمین یکدیگر یا دنبال مقصر گشتن ها وموازی کاری هرچه سریعتر چاره ای اساسی اندیشیده شود وبرخوردهای قاطع تری صورت گیرد تا اشخاص به خود اجازه تخلف دراین حوزه را ندهند ،حتی خود دستگاههای خدمت رسان مرتبط نیز آنگونه که باید وشاید مدیریت ونظارت قاطعی دراین حوزه ندارند که اگر اینگونه نبود در سایه ان شاهد بروز چنین تخلفاتی نبودیم.شهریاسوج جوانتر ازآن است که بعنوان مرکز کهگیلویه وبویراحمد بخواهد فاجعه وبحرانی را درحوزه صنعت ساختمان به انتظار بنشیند.همه این مشکلات در شرایطی است که مسئولین ارشد استانی گفته اند شهریاسوج تمام ویژگی های یک شهر راهبردی را دارد اگر قرار باشد شهریاسوج درمقام یک شهر راهبردی دیده شود باید زیرساخت های لازم برای توسعه درآن دیده شود که رسیدن به این مهم عزم جدی را می طلبد.