کهگیلویه وبویراحمد دارای هفت منطقه حفاظت شده طبیعی برای توسعه گردشگری است

گردشگری حیات وحش،ظرفیت مغفول

 

 

مرضیه دادگر// گردشگری حیات وحش یکی از حوزه های گردشگری است که گردشگران علاقمند به این حوزه به منظور مشاهده و بررسی گونه های جانوری وشناخت بیشتر اقلیم آن منطقه ،به مناطقی که دارای این ظرفیت باشند سفر می کنند .

به عبارت ساده تر وبهتر این نوع گردشگری به منظور دوستی با حیوانات واکوسیستم موجود تعریف می شود .این حوزه از گردشگری در بسیاری از کشورهای دنیا جایگاه شاخص وقابل توجهی پیدا کرده وسهم بسیار مهمی از گردشگری آنها را به خود اختصاص داده است ،که از جمله آنها می توان به بسیاری از کشورهای آفریقایی وکشورهای آمریکای جنوبی،استرالیا،هند،کاندا،اندونزی،بنگلادش،مالزی،سریلانکا،مالدیو و.. اشاره کرد.

سازمان جهانگردی نیز تخمین زده که هفت درصد گردشگری جهان به گردشگری حیات وحش مربوط می شود واین حوزه سالانه حدود سه درصد رشد می کند،البته دربعضی نقاط نیز این میزان بیشتراست.بطور کلی این حوزه از گردشگری توانسته به خوبی جای خود را میان گردشگران پیدا کند و با حوزه‌های شاخص گردشگری جهان هم راستا شود .

میزان علاقه و محبوبیت این حوزه گردشگری روز به روز هم در حال افزایش است.کارشناسان نیزمعتقدند توسعه این شاخه از صنعت گردشگری منجر به  اشتغالزایی وکسب درآمد اقتصادی خصوصا برای جوامع محلی می شود.

گذشته از تاثیرات اقتصادی آن اعتلای فرهنگ حفاظت از محیط زیست،ترمیم زیستگاه ، تداوم تولیدمثل گونه‌های در معرض انقراض، بهبود رفتار گردشگران، کاهش شکار غیرقانونی از دیگر مزایا وپیامدهای مثبت این نوع از گردشگری است.

 

گردشگری مهمترین قابلیت توسعه کهگیلویه وبویراحمد

در این میان کشور ما نیز با داشتن ذخیرگاههای طبیعی متنوع وپرشمار که هرکدام تنوع زیستی بالایی را درخود جای داده بستر وظرفیت خوبی برای توسعه گردشگری حیات وحش است،بستری که البته باید زیرساخت ها وامکانات لازم متناسب با آن فراهم شود وبرنامه ریزی های لازم نیز برای آن صورت بگیرد.

استان کهگیلویه وبویراحمد نیز با داشتن یک پارک ملی،یک ذخیرگاه زیست کره وپنج منطقه شکارممنوع که شامل منطقه حفاظت شده دنا با وسعت 93 هزار و 660 هکتار، دنای شرقی با وسعت 28 هزار و 202 هکتار، خاییز سرخ با مساحت 33 هزار و 235 هکتار، خامین با وسعت 25 هزار 671 هکتار، دیل با 10 هزار و 381 هکتار، سولک با دو هزار 4287 هکتار و سیوک با 12 هزار 858 هکتارمی شود ، یکی از استانهایی است شودظرفیت مناسبی را برای توسعه این نوع از گردشگری دارد.

منطقه حفاظت شده دنا به عنوان یکی از غنی ترین مناطق زیستی از لحاظ تنوع گیاهی و جانوری در ایران و دنیا که اتفاقا در سال 2010 میلادی از سوی سازمان یونسکو به عنوان اولین ذخیره گاه بعد از انقلاب و دهمین ذخیرگاه بیوسفری ایران و پانصد و پنجاهمین ذخیره‌گاه دنیا به ثبت رسیده را باید سرآمد این مناطق حفاظت شده عنوان کرد که به تنهایی دارای 324گونه مهره دار،28 گونه پرنده شکاری،پلنگ ایرانی وخرس قهوه ای است.

مجموع همه این ظرفیت ها نشان می دهد کهگیلویه وبویراحمد می تواند دراین زمینه حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد.

موضوعی که آیت الله ملک حسینی در دیدار با مجموعه میراث فرهنگی به آن اذعان کرد ودراین خصوص بیان کرد:گردشگری مهمترین قابلیت توسعه کهگیلویه وبویراحمد است.نماینده ولی فقیه دراستان اضافه کرد: در آینده نه چندان دور وظیفه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در توسعه استان دوچندان می‌شود.

 

مغفول ماندن یک ظرفیت

یک عضو هیات علمی دانشگاه درخصوص تاثیرات مثبت گردشگری حیات وحش با بیان اینکه این حوزه گردشگری  با حفظ حریم طبیعت بسیار سودآور است گفت: مناطق گردشگری و حیات وحش حفاظت شده می تواند سالانه گردشگران زیادی را جذب کند که این ظرفیت به دلیل عدم بهره برداری علمی وگردشگری مغفول مانده است. سعید کامیابی افزود: توسعه گردشگری حیات وحش منجربه شناخت بیشتر گردشگران از حیات وحش می شود.

وی تصریح کرد: در مناطق مختلف جهان، توسعه گردشگری در حیات وحش با حفاظت محیط زیست همراه است واز این طریق شاهد کسب درآمد نیز خواهیم بود.

 

کهگیلویه و بویراحمد فاقد موزه محیط زیست

با این وجود وعلیرغم برخورداری استان از 312 هزار هکتار مناطق تحت حفاظت ، تنوع زیستی جانوری، گیاهی و گونه های آندومیک که آن را  تبدیل به مرجعی برای مطالعات زیست محیطی کرده ،به دلیل مهیا نبودن زیرساخت ها وامکانات لازم گردشگری حیات وحش نتوانسته درکهگیلویه وبویراحمد وحتی کشور آنطور که باید جایگاه لازم را داشته باشد و تنها موزه طبیعی استان باوجود گذشت چندین سال تنها با 20 درصد پیشرفت منتظر تامین اعتبار و تجهیز است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با بیان اینکه موزه ها امر پیشگیری را سرلوحه خود قرار می دهند تا آنچه که ارزش های بشری و زیست محیطی جوامع امروزی را تهدید می کند، برطرف سازند  دراین زمینه  گفت : موزه  طبیعی و تنوع زیستی، اهمیت و حضور بارز ارزش های زیست محیطی را در فرهنگ، تاریخ و زندگی انسان از دیرباز تا سده های اخیر نمایان می کند تا با ایجاد شناختی صحیح و تاثیری ماندگار در ذهن مخاطبان، بستری مناسب برای حفظ و پاسداشت میراث طبیعی و تنوع زیستی کشور فراهم نماید . محسن جعفری نژاد بسطامی افزود: موزه های تنوع زیستی  نسبت به چالش های زیست محیطی مسئولیت پذیر بوده و در مسیر توسعه پایدار، آموزش مستمر و پژوهش های بنیادین به منظور یادآوری و پیشگیری از این داشته های باارزش بهره می برند .

وی ادامه داد: زمین هیچ گاه در معرض چنین خطر جدی که در حال حاضر شاهد آن هستیم، نبوده است؛ خبرهای دردناک از نابودی گونه های منحصربه فرد محیط زیستی که هر روز بیش از پیش شاهد آن هستیم، زنگ خطری برای همگی ماست که تلاش کنیم با افزایش آگاهی عمومی از اهمیت این میراث طبیعی و فرهنگی شکننده، گامی در راستای حفظ آنها برداریم .

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: این استان دارای موزه تنوع زیستی است که بدلیل عدم تامین اعتبار کافی، چند سالی است با 20 درصد پیشرفت فیزیکی منتظر همت و توجه مسئولان برای تکمیل است.

 

شاهد تخریب گسترده طبیعت بوده ایم

در شرایطی که موزه محیط زیست در استان پشت ایستگاه تامین اعتبار مانده قطعا فعال و عملیاتی کردن این بعد از گردشگری هم  به این سادگی ها محقق نخواهد شد .به گفته کارشناسان ایران نسبت به سایر کشورها در استفاده از ظرفیت گردشگری حیات وحش عقب مانده ودراین خصوص اقدام موثری ازسوی متولیان امر صورت نگرفته،بلکه بالعکس شاهد تخریب گسترده طبیعت بوده ایم و و در پارک‌های ملی جمعیت حیات‌وحش به طور چشمگیری کاهش یافته است وبرخی از وحوش با خطر انقراض مواجهند.

 

زیرساخت ها فراهم نیست

همانگونه که اشاره شد نبود زیرساخت ها وامکانات وتجهیزات لازم برای استقبال از صنعت گردشگری حیات وحش از چالش های اساسی در اجرای این طرح اشتغال آفرین است که باید بخشی از ضعف آن را درسیاستها وبرنامه های مسئولان بالا دستی جست وجو کرد.آن چنان که مدیرکل حفاظت زیست استان درگفت وگو با ابتکارجنوب می گوید:گردشگری حیات وحش در کشور ما به شکل گسترده وفراگیر ودر حدی که در آمد زایی کلان اقتصادی  داشته باشد مطرح نیست وتنها استانهایی که تالاب وظرفیت پرندگان آبزی دارند دراین حوزه ورود کرده اند.محسن جعفری نژاد بسطامی افزود:در برخی نقاط نظیر پارک ملی گلستان نیز دربحث گردشگری حیات وحش اقداماتی انجام شده وبرای بازدید  گردشگران وتوریست ها تورهایی برگزار می شود .وی تصریح کرد:در برخی از کشورها نظیرآفریقا گردشگران به منظور مشاهده حیات وحش به این کشورها سفر می کنند وزیرساخت ها وامکانات لازم دراین حوزه دیده وفراهم شده است.این مسئول به فراهم نبودن زیرساخت های لازم برای گردشگری حیات وحش درکشور واستان اشاره کرد وادامه داد:زیرساخت های هم دارای ابعاد ملی وهم بین المللی است وگذشته از این امکانات لازم ،تجهیزات کنترل آنلاین مناطق حفاظت شده و زیرساخت های ارتباطی نیز باید دیده وفراهم شود.

جعفری نژاد بسطامی عنوان کرد:شرکت هایی که برای این حوزه فعال شوند هم باید علاوه برداشتن تخصص لازم باید ازطرف میراث فرهنگی بررسی ومشخص شوند.مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ابراز داشت:همچنین باید مباحث اجتماعی ومشارکت مردم درنظر گرفته شود که این مهم نیز درکشور ما مغفول مانذده وما نتوانسته ایم ارتباطی بین مدیریت مشارکتی که بحث حضور وهمراهی مردم خصوصا جوامع محلی در حفاظت از مناطق را مطرح می کند پیاده کنیم .وی اضافه کرد: حتما قبل ازاینکه وارد بحث شویم باید مردم وجوامع محلی را درحفاظت از مناطق همراه کنیم و درکنارآنها چارچوبی داشته باشیم که بتوانیم در ادامه از ظرفیت گردشگری حیات وحش که بسیار حرکت واقدام ارزشمندی است استفاده کنیم.جعفری نژاد بسطامی گفت:استان کهگیلویه وبویراحمد ظرفیت های طبیعی ارزشمندی دارد خصوصا ذخیرگاه زیست کره دنا که می تواند هم درابعاد ملی وهم بین المللی ارزشمند باشد ونقش مهمی درمعرفی استان وشکوفایی ظرفیت های استان دارد وعلاوه بر درآمد زایی ورشد اقتصادی منجر به حفاظت از حیات وحش وکنترل آسیب هایی مانند شکار شود.این مسئول خاطرنشان کرد:بدنبال عملیاتی کردن چنین طرحی هستیم ولی لازمه این امر علاوه برعزم درون استانی وهمراهی وهمکاری و تامین زیرساخت ها، سیاست ها وپیگیری های ملی وبالادستی را هم می طلبد.

 

حمایت واستقبال می کنیم

مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری کهگیلوی وبویراحمد هم درگفت وگو با ابتکارجنوب با بیان اینکه تا کنون درخواست وتقاضایی از سوی بخش خصوصی مطرح وعنوان نشده اظهارداشت:در صورت فراهم بودن زیرساخت ها وشرایط باید مجوز لازم از طرف محیط زیست صادر شود تا میراث فرهنگی پیگیر شود.محمود باقری افزود:علاوه بر تامین فضای مورد نیاز برای چنین امری امکانات وتجهیزات لازم هم باید فراهم شودتا گردشگران به این سمت جذب شوند.وی تصریح کرد:درصورت تحقق چنین امری باتوجه به تنوع بالازیستی دراستان قطعا این مهم مورد استقبال گردشگران وتوریست ها قرار می گیرد وکهگیلویه وبویراحمد از عواید ومزایا آن بهرمند می شود.مدیرکل میراث فرهنگی گفت:در صورت اجرای چنین طرحی ما نیز حمایت واستقبال لازم را انجام خواهیم داد.

باید اذعان کرد ظرفیت های طبیعی استان کهگیلویه وبویراحمد هنوز آنطور که باید معرفی نشده وحتی تا حدود خیلی زیادی مغفول مانده است. هر چند رونق گردشگری خصوصا حیات وحش نیازمند ملاحظات خاصی است، ولی بصورت کلی اگر گردشگری مبتنی بر حیات وحش به خوبی اجرا و مدیریت شود، می‌تواند به عنوان یک فرصت اقتصادی که از حیات وحش پشتیبانی می‌کند نقش مهمی درتوسعه استان داشته باشد.

 

تاریخ درج :  1398/2/31

تعداد بازدیدها : 971

ارسال نظر