بر اساس برآوردهای اولیه ۳۰۰ هکتار از جنگل های گچساران درآتش سوخت

پرواز دير هنگام بالگردها برفراز خامى

آتش زبانه می کشد،جنگل می سوزد ،این حکایت چند روز اخیر جنگل های خامی وخنگ بنار گچساران است که در همین نخستین روزهای خرداد واز روز جمعه سوختند وبه خاکستر نشستند تا جنگل های این شهرستان به دلایلی از جمله  صعب العبور، سخت گذر و صخره‌ای بودن منطقه، وزش باد شدید و گرمای هوا شاهد یک آتش سوزی دامنه دار تاهفته جاری باشند وآنچنان که دبیر ستاد بحران گچساران می گوید:برآوردهای اولیه کارشناسان نشان می دهد طی این چند روز ۳۰۰ هکتار از جنگل ها و مراتع این شهرستان در آتش سوخته است.

نکته قابل توجه درخصوص مدیریت و مهار این آتش سوزی ضعف قابل توجه مسئولان از ابعاد مختلف بود.عدم هماهنگی وبسیج نیروها برای کنترل این آتش سوزی وعدم شناخت دقیق موقعیت برای استمداد از ارتش وسپاه درهمان روز نخست از جمله پاشنه آشیل های مهمی بود که دراین اتفاق مشاهده ومشخص شد مسئولان تازه پس از چند روز از حادثه به فکر نامه نگاری برای گرفتن تجهیزات افتادند.

اما ماجرا به همین جا ختم نشد ودرکمال تعجب وزمانی که تقریبا همه جا درمحاصره آتش وسوختن بود وچیززیادی برای ازدست دادن نداشت مسئولان استان روی حضور بالگردها وهلکپوترهایی مانور می دادند که خیلی دیر بکار گرفته شدند .

در واقع این آتش سوزیها همان زخم سربسته همیشگی سو مدیریت ها،اجرای حرکات نمایشی ،کمبود اعتبار وامکانات راباز کرد ونشان داد کهگیلویه وبویراحمد بیشتر ازهمه چیز در آتش فقدان این مشکلات  می سوزد .

3 برابر بیشتر از میانگین کشوری کمبود تجهیزات و نیروی انسانی داریم

درهمین خصوص مدیرکل منابع طبیعی استان به تشریح وضعیت کمبودتجهیزات واعتبار درحوزه منابع طبیعی پرداخت.غلامحسین حکمتیان  با بیان اینکه  آتش سوزی جنگلها با نیروی اداری مقدور نیست بلکه نیروی متخصص و آموزش دیده می‌خواهد می گوید:در چند سال گذشته ۸۵ نیروی انسانی شاغل در اداره های منابع طبیعی بازنشسته شده اند در حالی که حتی یک مجوز جذب برای این حوزه صادر نشده است.

غلامحسین حکمتیان اضافه می کند:در منابع طبیعی هر کدام از شهرستان‌های ما تعدادی نیرو داریم، چند نفر از نیروهای ما خانم هستند و نمی‌توانند در آتش سوزی‌ها کمک رسانی کنند، چند نفر دیگر سنشان بالا است، بنابراین ما با حداقل بضاعت مجبور به فعالیت هستیم.

وی ادامه می دهد: از کجا نیرو بیاوریم؟فراخوان برای نیروهای داوطلب هم اعتبار وتجهیزات می خواهد از کجا باید بیاوریم؟.

مدیرکل منابع طبیعی یادآور می شود: پارسال تا الان بالای 200 میلیون تومان هزینه «آب معدنی و غذا» افرادی که به ارتفاعات رفته‌اند و کمک کرده‌اند، به بازار بدهکار هستیم. وی ادامه می دهد:من حتی پول سوختی که بخواهم نیروهایم را از یاسوج به گچساران بفرستم ندارم، از سال 98 تا الان یک ریال اعتبار نداریم.

حکمتیان تاکید می کند:حتی نیروهای منابع طبیعی نیز تجهیزات ندارند و اعتبار برای خریدن کفش و خریدن تجهیزات برای این عزیزان نداریم، و همین می‌شود که آتش سوزی‌ها از کنترل خارج می‌شود.
این مسئول  بیان می کند:قرقبانی از جنگل‌ها و مراتع در کشور بطور میانگین 6 هزار هکتار است، ولی در استان ما، بالاتر از 18 هزار هکتار است، یعنی ما 3 برابر بیشتر از میانگین کشوری کمبود تجهیزات و کمبود نیروی انسانی داریم.

وی می گوید:هم اکنون ۲۰ قرقبان در شهرستان بویراحمد،۱۹ قرقبان در گچساران و ۶ قرقبان در باشت کار حفاظت از جنگل ها و مراتع را به عهده دارند که نسبت به سطح عرصه های طبیعی این مناطق بسیار اندک است.

مدیرکل منابع طبیعی اضافه می کند:بیش از 68 میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های عمرانی از اعتبارات ملی گرفتیم، ولی نتوانستیم از استان 2 میلیارد اعتبار برای مقابله با آتش سوزی بگیریم. در استان حتی یک ریال برای مبارزه با آتش سوزی‌ها اعتبار درنظر گرفته نشده است.

سهم تقریبا هیچ شهرستانها از امکانات وتجهیزات

درشهرستان های استان نیز  اوضاع به مراتب بدتر و وخیم تراست .آنچنان که درشهرستان بزرگی نظیر کهگیلویه که هرساله سهم قابل توجه ونگران کننده ای از آتش سوزی ها را دارد عملا هیچ اعتبار وتجهیزات خاصی برای مقابله با آتش سوزیها وجود ندارد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری کهگیلویه می‌گوید: کمبود امکانات و تجهیزات و بی‌توجهی به تخصیص اعتبار از سوی مسئولان مهمترین مشکل مقابله با آتش سوزی‌ها است.

به گفته آویزش کمبود تجهیزات مقابله با بحران در کهگیلویه به حدی است که حتی یک دستگاه لودر برای ایجاد آتش‌بر در این شهرستان وجود ندارد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست کهگیلویه نیز با اشاره به وقوع دو آتش‌سوزی در کوه خائیز در سال گذشته یادآور ممی شود: در این آتش‌سوزی‌ها ۱۸۰ هکتار از اراضی منابع ملی که عمدتا مرتع بود از بین رفت.

روح‌الله عزیزی اضافه می کند: تجهیزات موجود جوابگوی نیاز نیست و در چهار سال گذشته یک ریال از حوزه مدیریت بحران اعتباری اختصاص داده نشده است.

عامل انسانی دلیل 70 درصد آتش سوزی ها

اما غیرقابل هضم ترازهمه این مشکلات مشاهده وگزارش عامل انسانی دربروز آتش سوزی هایی داست که باهرکدامشان ترکشی به قلب زاگرس همیشه سبز روانه می شود.امری که درمورد آتش سوزی جنگل های گچساران نیز دور از انتظار نیست وبه گفته مسئولان احتمالا عامل انسانی دلیل این فاجعه بوده است.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشوردرهمین زمینه می گوید: طبق آمارهای ثبت شده در سال‌های گذشته ۷۰ درصد آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع کشور غیرر اثر سهل انگاری گردشگران اتفاق افتاده است و با توجه به اینکه امسال ریسک آتش سوزی در طبیعت زیاد است، هموطنان باید با احتیاط بیشتری در طبیعت حضور یابند.

جمشید محبت خانی ادامه می دهد: ۲۰ درصد دیگر این آتش سوزی‌ها در برخی از مناطق به صورت عمدی و با انگیزه تغییر کاربری زمین‌ها و دیگر انگیزه‌های غیرقانونی بوده و ۱۰ درصد آن منشأ طبیعی داشته است.

پاسخ حکمتیان به یک سوال اساسی

اما اینکه چرا گاهی متهمان آتش سوزی پس از مدتی رها می شوند سوالی است که مدیرکل منابع طبیعی استان به آن پاسخ می دهد.او با بیان اینکه اگر فردی که باعث آتش سوزی شده است، شناسایی کنیم به هیچ وجه از این افراد نمی‌گذریم،می گوید:اگر پس ازشناسایی شاهد رها شدن آنها باشیم به این دلیل است مستندات و مدارکی که ما تحویل داده‌ایم برای دستگاه نظارتی مکفی نبوده است، چون واقعیت این است که ثابت کردن اینکه چه کسی عامل آتشسوزی است بسیار سخت است وگرفتن عکس وفیلم در همان لحظه وقوع آتش سوزی از توان ما خارج است.

صیانت از جنگلها نیازمند تجهیزات نوین

هر چند معاون عمرانی استاندار از تشکیل کمیته حقیقت یاب برای شناسایی متخلفان احتمالی آتش سوزی در جنگل ها و مراتع گچساران وسایر نقاط استان خبرداده ولی در گام باید سراغ تامین اعتبار وتجهیزات نوین رفت.مسئله ای که مدیرکل منابع طبیعی نیزبه آن اشاره وتاکید می کند: صیانت از جنگل ها و مراتع استان نیازمند تجهیزات نوین مانند مرکز مانیتورینگ، بالگرد و دستگاه های دمنده کنترل آتش است.

حکمتیان ادامه می دهد: اختصاص یک فروند بالگرد برای خاموش کردن آتش سوزی در این مناطق نیاز دیگری است که باید به آن توجه شود.

وی یادآور می شود: راه اندازی پایگاه اطفای حریق در مناطق سختگذر برای آبگیری بالگرد و سایر اقدام های هنگام آتش سوزی نیاز دیگری است که تاکنون تنها در شهرستان بویراحمد ایجاد شده است.

در هرصورت هوا گرم تر شده وکرونا ویروس هم حضور مردم در طبیعت را افزایش داده بنابراین عوامل طبیعی درکنارعامل انسانی عمدی وغیر عمدی همه دست به دست داده اند وجنگلهای کهگیلویه وبویراحمد را مستعد آتش سوزیهای وسیعی کرده اند که با دستان خالی نمی توان به مقابله با آنها رفت بنابراین ودر وهله اول باید با مدیریت صحیح وبه موقع ازهمه ظرفیت ها استفاده کرد تا شاهد بروزچنین آتش سوزی های وسیع وادامه داری نباشیم.