آنچه از پروژه انتقال آب خليج فارس نمى دانيم

 ابتكار جنوب، زهرا وصالى // طرح شیرین‌سازی و انتقال آب خلیج فارس به صنایع استان فارس و اصفهان،  پنجمین خط انتقال آب از خلیج فارس می‌باشد. مجری و سرمایه‌گذار طرح،  شرکت انتقال آب فراآبرسان سرزمین  است. مجوز اولیه جهت تخصیص و برداشت آب دریا از وزارت نیرو در سال ۱۳۹۵،  به میزان سالانه ۳۷۴ میلیون متر مکعب  اخذ شده است و همچنین بر اساس موافقتنامه‌ای که در سال ۱۴۰۰ شرکت منعقد گردیده است،  بایستی ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب شیرین در سال تولید گردد. مجوز تخصیص و برداشت آب دریا در فاز اول با ظرفیت ۱۴۵ میلیون متر مکعب در سال می‌باشد که  دوره احداث ۴ ساله و دوره بهره‌برداری حداقل ۲۰ ساله دارد .

 شرکت تولیدی صنعتی فراسان ،سومین شرکت تولید کننده لوله‌های جی آر پی در جهان با مشارکت ۲۵ درصدی و  شرکت پیمانکاری فرابرد شیراز که تولید کننده ماشین آلات خطوط لوله‌های جی‌آر‌پی و پیمانکار تاسیسات و ابنیه سازه‌های فولادی برج‌های خنک کننده بتنی و فن‌های محوری  با درصد مشارکت ۲۴ درصد و شرکت دالینکو با ۵۱درصد مشارکت ، سهامداران این طرح می باشند.

 این طرح به طور کلی دارای دو بخش عمده می‌باشد، بخش اول تاسیسات آبگیری نمک زدایی و تصفیه آب دریا که در مجاورت ساحل احداث خواهد شد و وظیفه تولید آب شیرین را بر عهده دارد و بخش دوم تاسیسات انتقال آب شامل خطوط لوله، ایستگاه‌های پمپاژ و مخازن ذخیره است که آب تصفیه شده را به محل‌های مصرف  در مناطق ویژه انرژی بر و دیگر واحدهای صنعتی استان در دالان پیش بینی شده انتقال خواهد داد.  این طرح بایستی مراحل متعددی برای اجرایی شدن، طی کند.

   در ابتدا مطالعات خط انتقال بر مبنای دبی ۱۵ میلیون متر مکعب در سال برای مسیر پارسیان به لامرد صورت گرفته بود و بر مبنای این مطالعات یک مسیر اولیه طراحی شده بود، اما پس از آن بر اساس مطالعات و بررسی های بیشتر و  پیش بینی افزایش نیاز آبی در سال‌های آتی و امکان آبرسانی به دیگر صنایع استان، مجدداً برای خط انتقال آب با ظرفیت ۶۰ میلیون متر مکعب در سال  و در مسیر جدید، مطالعاتی انجام گردید. مطالعات زمین شناسی، ژیو تکنیک، خط انتقال، طراحی‌های سازه ها و ایستگاه پمپاژ و ...  جهت نهایی سازی دالان انتقال اصلی انجام و یا در حال انجام است. بر این اساس طول دالان اصلی انتقال آب ۱۰۵۰ کیلومتر می‌باشد و ۲۱ شهرستان استان فارس و استان‌های مجاور از خط دالان اصلی برخوردار می گردند. همچنین در این طرح امکان پوشش مناطق حاشیه دالان اصلی تا شعاع ۱۰۰ کیلومتر و ایجاد انشعابات فرعی تا نقاط مصرف، پیش بینی شده است.  دالان انتقال آب در سه فاز و برای نصب سه خط لوله مستقل تعریف شده که هر خط بالغ بر ۶۰ میلیون متر مکعب در سال ظرفیت دارد و ظرفیت نهایی دالان قابل افزایش تا ۱۹۵ میلیون متر مکعب می‌باشد.

  بر اساس زمانبندی سامانه، خط انتقال تا پایان سال ۱۴۰۴ به پایان می‌ رسد که در واقع تا پایان سال ۱۴۰۲، چیزی در حدود  ۱۰۰ کیلومتر، تا پایان ۱۴۰۳، ۴۵۰ کیلومتر و در نهایت تا اواخر سال  ۱۴۰۴، ۵۰۰ کیلومتر از این لوله گذاری‌ها بایستی صورت گرفته باشد.

 ۱۵ پیمانکار جهت عملیات مسیرسازی و جاده دسترسی که محدوده کاری آنها به میزان ۲۵۰ کیلومتر می‌باشد در این طرح در نظر گرفته شده است و نقشه‌برداری هوایی به میزان ۹۰۰ کیلومتر بایستی پوشش داده شود .همچنین ۳۰ معدن شن و ماسه در طول دالان اصلی جهت استفاده ، شناسایی شده است.

 شهرهای مستقر در طول دالان اصلی شامل پارسیان، لامرد، اشکنان - اهل، بیرم، خنج، خور- لار، گراش ،اوز، بنارویه، جویم، شهر پیر، دبیران، حاجی آباد، قطب آباد، جهرم، زاهدشهر ،نوبندگان، فسا، خاوران ، باب انار، سروستان، خرامه، داریان، ارسنجان، سعادت شهر، قادرآباد، صفاشهر ،سورمق، آباده ، صغاد- بهمن،  ایزد خواست، دهاقان، منظریه و شهرضا می‌باشد.

 بر اساس گزارش منتشر شده توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران، درصد پیشرفت فیزیکی این طرح در برنامه پروژه آب شیرین کن، آبگیر و دفع پساب در حدود ۲۳ درصد،  و پروژه خط انتقال ۱۲ درصد تاکنون می‌باشد که از درصد پیشرفت برنامه‌ای به ترتیب ۱۱ و ۶ درصد عقب می‌باشد.

 این پروژه بایستی مجوزهایی از ارگان‌های وزارت نیرو، سازمان محیط زیست، سازمان بنادر و دریانوردی کشور و سازمان پدافند غیرعامل اخذ نماید که در حال حاضر تنها از  وزارت نیرو و  سازمان بنادر و دریانوردی کشور، این مجوز ها اخذ شده است و  مجوز سایر ارگان‌ها در حال پیگیری و مذاکره است.

 نیازمندی‌های صنایع مستقر در مسیر انتقال هرمزگان تا ایزدخواست فارس، در حدود ۱۶۸.۴ میلیون متر مکعب در سال می‌باشد که  ۲۸ میلیون متر مکعب آن جهت منطقه پارسیان هرمزگان، و مابقی مناطق ویژه اقتصادی و سایر صنایع ، شهرک های صنعتی در شهرستانهای لامرد، مهر، خنج، لار ، اوز، جهرم، کوار،سروستان خرامه ،شیراز، مرودشت، ارسنجان، زرقان، پاسارگاد، خرمبید، اقلید ،آباده، بوانات، سرچهان و ایزدخواست نیازهای آبی متفاوت برآورد شده است .

 در این طرح  تعداد ۴۷۱ نیروی انسانی استفاده می شود که در بخش‌های مهندسی ستادی دفتر مرکزی، سایت آب شیرین کن پارسیان و پروژه خط انتقال مشغول به کارند.

   برآورد خرید ۱۵۰ میلیارد تومان ماشین آلات و همچنین بایستی حدودا ۱۴۵۰ تن میلگرد، ۷۰ هزار تن  شن و ماسه، ۱۹۰۰ تن سیمان، ۳۵۷ تن سازه فلزی جهت ساختمان مخازن و ایستگاه‌های پمپاژ و ساختمان‌های اداری و... تامین مصالح گردد.