ابتکار جنوب ریشه های پنهان سقط جنین در استان را بررسی می کند

آمار سقط جنین از توهم تا واقعیت

آموزش ،حلقه ی مفقوده روابط جنسی

هیچ پژوهشی در خصوص چرایی آمار بالای سقط صورت نگرفته

ابتکارجنوب-گروه اجتماعی-فاجعه ای در حال وقوع است.سرمان را زیر برف کرده ایم و خطر آغوش گشوده برایمان.اولین شدیم در سقط جنین،برای چهارمین سال متوالی.ککمان که نمی گزد هیچ ،کبکمان خروس می خواند.

طبق آمار رسمی پزشکی قانونی استان در سال گذشته حدود 120 مورد درخواست سقط داشته است .فاجعه اما آنجا رخ عیان می کند که پای صحبت کارشناسان ،ماماها ودکتر زنان می نشینی و آمار واقعی نمایان می شود.حداقل 4 مورد در روز .اگر خیلی خوشبینانه به این آمار نگاه کنیم حدود 600 مورد در سال!! 600 مورد سقط جنین در استان 650 هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد یعنی فاجعه.

صحبت های کارشناسان امر نشان دهنده فاجعه ای در زیر پوست جامعه است.سیاستهای اشتباه باقی مانده از وزارت بهداشت دولت قبل هنوز پابرجاست.آموزش و پرورش به طور جدی با مسائل جنسی و مقوله آموزش نه تنها برخورد نمی کند بلکه آموزش این قبیل مسائل را خط قرمز می داند.دستگاههای فرهگ ساز،منفعلانه نظاره گر غرق شدن جامعه در این گرداب هستند.

کمبود سطح بهداشت زنان و عدم آموزش به این قشر که عفونت های زنان و در نهایت سقط جنین را در پی دارد،مشکلات تغذیه مناسب ،انجام کارهای سنگین توسط زنان باردار از جمله عواملی ست که سقط های خودبه خودی را به همراه دارد.

در مدارس و حتی دانشگاه روش های پیشگیری از بارداری آموزش داده نمی شود.خانه های بهداشت که متولی این امر در سطح کشور هستند و تا چند سال پیش این آموزشها در آنجا داده می شد ازدادن آموزش و لوازم پیشگیری منع شده اند.

یکی از اساتید پزشکی در گفتگو با ابتکار جنوب گفت:نکته ی قابل تامل و غم انگیز اینکه در کتابهای مرجع رشته های پزشکی استاندارد جهانی برای فاصله هر بارداری 3 سال ذکر شده که این استاندارد در کتابهای ترجمه شده در کشور به 2 سال کاهش یافته که عوارض بسیاری برای مادر و جنین به همراه دارد.

ازدیاد ازدواج فامیلی نبود مرکز مشاوره ژنتیک و هزینه بالای استفاده از مراکز مشاوره ژنتیک در استانهای همجوار باعث می شود به این امر حیاتی توجهی نشود.

از مهم ترین کارکرد های نظام خانواده، تولید مثل و پرورش نیروی انسانی است. خانواده به عنوان اولین خواستگاه اجتماعی افراد، وظیفه دارد تا فرزندانی به جامعه تحویل دهد، تا در وحله اول بتوانند برای خود زندگی آرام و خوبی را تشکیل دهند و در وحله ای دیگر کارکرد های مفیدی برای جامعه داشته باشند.

پرورش فرزندان موضوع بسیار مهمی است که شروع آن، با تولید مثل آغاز می شود. زوجینی که تصمیم به بارداری می گیرند، در مرحله اول، شرایط اقتصادی، اجتماعی و روحی و روانی خود را در نظر می گیرند و اگر زمینه را برای پرورش فرزندان نیکو، محیا بینند، عزم خود را برای بارداری جزم می کنند.

در این میان، پیشرفت های پزشکی در سراسر جهان، سبب شده است تا خانواده ها بتوانند بر کنترل جمعیت نظارت مناسبی داشته باشند و جمعیت خود را متناسب با نیازها و منابع تنظیم کنند تا مشکلی در پروسه زندگی شان پیش نیاید. با این وجود، روزانه شاهد بارداری های ناخواسته فراوانی در استان هستیم که بخشی از بارداری های ناخواسته، متاسفانه منجر به سقط جنین می شود.

متاسفانه عوامل زیادی از جمله کاهش دسترسی به وسایل ایمن و قرص های جلوگیری از بارداری مناسب با ضریب اطمینان بالا، باعث شده تا مادران زیادی به طور ناخواسته باردار شوند، این در حالی است که بسیاری از زوجین به لحاظ زمانی و اقتصادی شرایط مناسبی برای بارداری و بچه دار شدن ندارند، عده ای از این افراد دارای یک و یا چند فرزند هستند و تمکن مالی برای فرزند دیگری را ندارند و برای گریز از باروری ناخواسته، به سقط جنین خود پناه می برند.

در حال حاضر قوانین مربوط به سقط ‌جنین در کشورهای مختلف دنیا متفاوت اند، در سرتاسر جهان حساسیت‌های مذهبی، اخلاقی و فرهنگی در تلاش‌اند تا قوانین سقط جنین را تحت تأثیر خود قرار دهند. حق زندگی، حق آزادی و حق باروری سالم، موارد عمدهٔ حقوق بشری هستند که گاهی اوقات به عنوان توجیهی برای وجود یا عدم وجود قوانین سقط جنین استفاده می‌شوند.

پژوهش ها نشان داده اند که میزان انجامِ سقط ‌جنین در کشورهای مختلف، صرف‌ نظر از اینکه در آنها سقط‌ جنین امری قانونی است یا نه، یکسان است. تفاوت عمده بین کشورهایی که سقط در آنها قانونی است و کشورهایی که سقط در آنها به شدت ممنوع است در این است که در کشورهای دستهٔ اول، سقط‌ جنین در شرایطی از نظر پزشکی ایمن و بی ‌خطر صورت می‌گیرد در حالیکه در کشورهای دستهٔ دوم که سقط امری غیرقانونی است معمولاً این عمل در شرایطی از نظر پزشکی نا ایمن صورت می‌گیرد. این در حالی‌ست که سالانه ده‌ها هزار زن، به دلیل دشواری‌ها و مشکلات ناشی از سقط‌ های انجام‌ شده به روش نا ایمن و غیربهداشتی جان خود را از دست می‌ دهند.

به لحاظ علمی میزان انجام سقط‌ جنین با میزان دسترسی به روش‌های کنترل بارداری کارآمد، همبستگی دارد. به شکلی که هرچه در کشوری ابزارهای کنترل بارداری کمتر در دسترس باشد، میزان انجام سقط‌جنین بالاتر است. در یکی از مقاله های علمی عنوان شده است، "سریع‌ترین راه برای کاهش میزان سقط‌ جنین، فراهم‌کردن ابزارهای پیشگیری از بارداری قابل اعتماد است.

طی مطالعات اجتماعی انجام شده در سال ۱۹۹۸ در ۲۷ کشور که درباره دلایل زنان برای خاتمه بارداری انجام شد، نشان داده شد که شایع‌ترین دلیل زنان برای سقط جنین، به تعویق انداختن بچه دار شدن به زمان مناسب تر و یا تمرکز قوا و منابع بر روی کودکان موجود بود. شایع‌ترین دلایل عوامل اجتماعی - اقتصادی بودند مانند ناتوانی در پرداخت هزینه کودک از جمله هزینه‌های مستقیم برای تربیت فرزند و یا از دست دادن درآمد هنگام مراقبت از فرزند، عدم حمایت از سوی پدر، عدم توانایی مالی برای داشتن کودکان اضافی، تمایل به ارائه تحصیل برای کودکان موجود، اختلال در تحصیل، مشکلات رابطه با شوهر و ذکر این که او بیش از حد جوان و بیکار است.

پیشگیری بهتر از درمان بارداری ناخواسته

در گفتگوی خبرنگار ابتکار جنوب با پرویز یزدانپناه معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یزدانپناه با اشاره به مناسب ترین راهکارها برای پیشگیری از بارداری ناخواسته اظهار داشت، مناسب ترین راه برای پیشگیری از بارداری های ناخواسته، انجام وازکتومی و بستن لوله رحمی بود که طی برنامه ریزی هایی این اقدامات در کشور غیرقانونی شد و انجام چنین عمل هایی هزینه های سنگینی را به افراد تحمیل می کند. وی افزود: در حال حاضر قرص های جلوگیری بارداری خارجی در داروخانه ها توزیع نمی شود و معمولاً از قرص های داخلی که پیش از این به رایگان در مراکز بهداشتی توزیع می شدند، استقبال نمی شود. وی افزود: پیش از این قرص های جلوگیری از بارداری در خانه های بهداشت به رایگان انجام می شد و همچنین عمل هایی چون وازکتومی رایگان بود که امروزه اینگونه نیست.

یزدانپناه با اشاره به حقوق انسانی افراد، در خصوص تصمیم گیری برای بارداری گفت: تصمیم گیری برای بارداری، جنسیت فرزند و تعداد فرزندان باید به عهده خانواده ها باشد و نباید از بیرون چیزی به آنها تحمیل شود، وی افزود: هرگونه فشار به خانواده ها در خصوص بارداری و یا تعداد فرزندان به صلاح نیست و باعث هزینه های گذافی در زمینه هایی همچون درمان و سایر حوزه ها خواهد شد. وی افزود: خانواده ها در خصوص بارداری و تعداد فرزندان باید اختیارات تمام و کمال داشته باشند زیرا که رشد جمعیت باید متناسب با امکانات و شرایط باشد و همچنین باید برای آینده فرزندان متولد شده زمینه های مناسبی فراهم گردد.

وی در خصوص اقدام زوجینی که بارداری ناخواسته داشته اند، به سقط جنین افزود: زوجین اگر فرزندی نخواهند و بارداری ناخواسته ای داشته باشند، به هر شکلی اعم از قانونی و غیرقانونی اقدام به سقط جنین می کنند و این اقدام وضعیت سلامت جامعه و خانواده ها را به خطر خواهد انداخت، وی تاکید داشت که پیشگیری بهتر از درمان است، چون درمان باروری ناخواسته هزینه های زیادی را بر سلامت مادران تحمیل می کند.

عدم آموزش استفاده از داروهای جلوگیری سبب بارداری ناخواسته

دکتر جعفر نیکبخت معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی در گفت و گو با ابتکارجنوب، در خصوص تنوع قرص ها و داروهای جلوگیری از بارداری در داروخانه ها گفت: در حال حاضر داروهای خارجی در داروخانه ها یافت نمی شود، اما قرص ها و داروهای ایرانی در داروخانه ها موجود هستند. نیکبخت با اشاره به تفاوت قرص های ایرانی و خارجی گفت: قرص های جلوگیری از بارداری ایرانی و خارجی، تفاوت چندانی با هم ندارند، اما ذائقه افراد بیشتر به قرص های خارجی نزدیک است و دلیل تمایل افراد به قرص های خارجی می تواند بیشتر متوجه بار روانی این قرص ها باشد و این باور در جامعه وجود دارد که قرص های خارجی کارایی بیشتری دارند.

نیکبخت با اشاره به عدم مصرف صحیح این داروها گفت: افراد عمدتاً شیوه استفاده از این داروها را نمی دانند و دلیل عدم کارکرد مناسب این داروها متوجه عدم استفاده از این داروها در زمان ها و مدت های مناسب است. وی افزود: باید برای آموزش استفاده از داروهای جلوگیری از بارداری باید تلاش بیشتری از سوی مراکز بهداشت انجام گیرد.

افزایش درخواست سقط جنین پس از کم یابی قرص های ایمن جلوگیری بارداری

در گفت و گوی خبرنگار ابتکارجنوب با چند تن از مسئولان خانه های بهداشت و سلامت شهرستان بویراحمد، همه این اشخاص متفق القول به عدم رضایت زوجین به بارداری های ناخواسته اشاره کردند و گفتند: مادران بارداری به این مراکز مراجعه می کنند که از بارداری های ناخواسته رنج می برند و تعدادی از آنها تصمیم به سقط جنین دارند، آنهایی که قصد سقط جنین دارند عمدتاً به دلایل اقتصادی اشاره دارند و می گویند که هزینه نگهداری و تربیت فرزند را نمی توانیم متقبل شویم، مسئول یکی از این مراکز بهداشتی افزود: بسیاری از مادرانی که برای سقط جنین از ما مشاوره می گیرند، عمدتاً 2 یا 3 فرزند دارند که فرزند دیگر را ناخواسته باردار شده اند و تمکن مالی برای فرزندان بیشتر را ندارند، وی افزود: بیشترین مراجعات برای سقط جنین معمولاً فرزند سوم به بعد است.

مسئول خانه بهداشت دیگری با اشاره به افزایش درخواست سقط جنین اظهار داشت: از زمانی که قرص های مناسب و ایمن جلوگیری از بارداری در داروخانه ها و بازار، کمیاب، نایاب و گران شده است، تعداد مراجعات برای سقط جنین بیشتر شده است. وی با تاکید به عدم انجام سقط جنین غیرقانونی در مراکز بهداشت و خانه های بهداشت و سلامت گفت: مراکز بهداشت تنها سقط جنین هایی را انجام می دهند که به صورت قانونی و مصوب باشند که طی انجام آزمایشات غربالگیری و در مدت زمان معینی از بارداری انجام می شوند، اگر نتیجه این آزمایشات بیانگر اختلال جسمی جنین و یا بیماری مادر باشد، در این مراکز سقط انجام می شود ولی در خصوص بارداری های ناخواسته ای که مادر و جنین هر دو شرایط مناسبی دارند، مراکز بهداشت از ارائه خدمات جلوگیری می کنند. وی افزود: سایر درخواست های سقط جنین پذیرفته نشده، با مراجعه به پزشکان و ماماهایی که به صورت غیرقانونی سقط جنین انجام می دهند مشکل باروری ناخواسته خود را حل می کنند و سقط جنین انجام می شود، وی از سقط جنین در مراکز غیرقانونی اظهار تاسف کرد و گفت: متاسفانه به دلایل قانونی افراد زیادی برای سقط جنین به مراکز غیرقانونی مراجعه می کنند و در شرایط نا ایمن و غیر بهداشتی اقدام به سقط جنین می کنند که عمدتاً خطرات و عوارض فراوانی را برای مادران باردار به همراه دارد. وی افزود: متاسفانه در مراکز بهداشت نسب تابلوهای تنظیم خانواده ممنوع شده است و این خود عامل اصلی ندانم کاری هایی است که منجر به سقط جنین می شود.

روزانه حداقل چهار مورد مراجعه به ماما ها و متخصصان زنان برای سقط جنین

در گفت و گوی با ماما ها و پزشکان زنان شهر یاسوج، این متخصصان عدم برنامه ریزی برای بارداری، وضعیت روحی وروانی، اجتماعی و اقتصادی خانواده ها، منع برنامه ریزی های تنظیم خانواده از سوی وزارت بهداشت و عدم دسترسی افراد به داروهای پیگیری از بارداری موثر را عوامل مهمی برای بارداری های ناخواسته برشمردند. این متخصصان اظهار داشتند که به طور میانگین، حداقل روزی 4 مورد به آنها مراجعه می کنند که درخواست سقط جنین به دلیل بارداری ناخواسته داشته اند.

یک متخصص زنان با اشاره به عدم کیفیت قرص های جلوگیری از بارداری موجود در داروخانه ها اظهار داشت: بیماران زیادی به من مراجعه کرده اند که علی رغم مصرف قرص های جلوگیری از بارداری، دچار بارداری های ناخواسته شده اند، وی افزود: مصرف این قرص ها، هم بر سلامت جنین و هم بر سلامت مادران تاثیرات منفی به جا خواهد گذاشت و عامل بسیاری از ناهنجاری های جنینی، تاثیرات مضر داروهای بی کیفیت است. وی عفونت های مختلفی که مادران به آن دچار می شوند را نیز از دیگر علل ناهنجاری ها خواند و گفت: متاسفانه به دلایل عدم فراگیری آموزش های پیش از بارداری و عدم آگاهی در این خصوص، مادران باردار دیر به پزشکان و مراکز بهداشتی مراجعه می کنند و این خود باعث افزایش احتمال دچار شدن به بیماری های عفونی می شود.

این متخصصین با صراحت اعلام داشتند که آمار سقط جنین جنین غیرقانونی چندین برابر بیش از سقط جنین های قانونی است، چون از هر 30 مورد مراجعه شاید یک مورد از مراجعات مربوط به سقط قانونی باشد، که آنان نیز باید برای درخواست مجوز قانونی به سازمان پزشکی قانونی مراجعه کنند/

رتبه اول سقط جنین قانونی به مدت 4 سال پیاپی

در حوزه‌های قضائی که سقط جنین قانونی است، قبل از سقط جنین می‌بایست الزاماتی رعایت شوند. این الزامات معمولاً وابسته به سن جنین می‌باشند، در این رابطه یکی از دوره‌های سه‌ ماههٔ بارداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. در مواقع ضروری محدودیت‌های بسیاری لغو می‌شوند و صدور مجوز در خصوص سقط جنین در ایران به عهده سازمان پزشکی قانونی می باشد .

متاسفانه خبرها حاکی از آن است که سازمان پزشکی قانونی استان کهگیلویه و بویراحمد در چهار سال اخیر، رتبه اول صدور مجوز سقط جنین در کشور را داشته است. خبرنگار ابتکارجنوب در خصوص آمارهای سقط جنین با رئیس سازمان پزشکی و قانونی استان به گفت و گو نشست.

کامروز امینی در خصوص تعداد مجوزهای صادر شده از سوی سازمان پزشکی قانونی استان در شش ماهه نخست سال 94 اظهار داشت: در شش ماه گذشته 38 مورد مجوز سقط جنین از سوی سازمان پزشکی قانونی استان صادر شده است که این تعداد نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته که 47 مورد مجوز سقط جنین بوده است، 19درصد کاهش یافته است.امینی گفت: استان کهگیلویه و بویراحمد برای چهارمین سال متوالی رتبه اول صدور مجوز سقط جنین در کشور را به خود اختصاص داده است، وی با اشاره به اینکه سازمان پزشکی قانونی تنها مجوز دهنده قانونی برای سقط جنین است افزود: سازمان پزشکی قانونی تنها مرجع قانونی صدور مجوز سقط جنین است که زوجین می توانند از طریق مراجعه به این سازمان و ثبت درخواست مجوز سقط جنین و انجام آزمایشات و مراحل تشخیصی که شامل معاینه مادر و جنین می باشد، در صورت اختلالات جسمی و روحی مادر و یا تشکیل نشدن اعضای جنین و یا ابتلای جنین به تالاسمی ، سندرم دون و ... اقدام به کسب مجوز از این سازمان نمایند و به شکل قانونی به مراکز درمانی برای سقط جنین ارجاع داده شوند.وی در خصوص زمان مراجعه زوجین به سازمان پزشکی قانونی برای درخواست مجوز سقط جنین گفت: اگر زوجین به دلایلی از جمله بیماری و تعرض مادر و تشخیص اینکه ادامه بارداری موجب به خطر افتادن سلامت مادر می شود و یا نقص جنین، خواهان سقط جنین باشند باید قبل از هفته چهاردهم بارداری و چهارماهگی به سازمان پزشکی قانونی مراجعه و از درخواست مجوز کنند تا بررسی های لازمه صورت پذیرد و سازمان اقدام به صدور مجوز نماید.وی در خصوص مجوز های صادر شده در سال 93 از سوی این سازمان در استان اظهار داشت: در سال 93، 118 مورد درخواست مجوز سقط از سوی زوجین به سازمان پزشکی قانونی ارسال شد که تنها با 111 مورد از آنان موافقت گردید و به مراکز درمانی برای سقط جنین معرفی شدند.

رئیس سازمان پزشکی قانونی در خصوص سقط جنین در مراکز خصوصی و بدون مجوز سازمان پزشکی قانونی اظهار داشت: متاسفانه گزارشاتی مبنی بر سقط جنین در مراکز خصوصی و بدون مجوز سازمان پزشکی قانونی دریافت کرده ایم، اما متاسفانه تا زوجین و اشخاص از پزشکان و ماما هایی که بدون مجوز اقدام به سقط جنین می کنند، شکایتی نداشته باشند، مراجع قانونی از این اقدام مطلع نمی شود و نمی تواند با خاطیان برخورد قانونی داشته باشد.

امینی در خصوص عوارض ناشی از سقط جنین برای مادران باردار اظهار داشت: کم خونی، خونریزی شدید، عفونت ، چسبندگی لوله رحم، و نازایی از جمله عوارضی هستند که ممکن است مادران بارداری که اقدام به سقط جنین کرده اند به آن مبتلا شوند.